Jak sprawić, by nasz mózg wspierał nas w nauce?
Światowy Tydzień Mózgu (10-16.03.2025) to świetna okazja, by spojrzeć na edukację przez pryzmat neurobiologii. Dr Marek Kaczmarzyk, ekspert w tej dziedzinie, podkreśla, że nasz mózg działa według określonych mechanizmów, które możemy wykorzystać, by skuteczniej się uczyć. W naszej szkole językowej czerpiemy z tych odkryć, by lepiej motywować zarówno młodszych, jak i dorosłych kursantów.
Motywacja – nie euforia, a optymalizacja
Często myślimy, że motywacja to entuzjazm i ekscytacja. Tymczasem, jak mówi dr Kaczmarzyk, to stan mózgu, w którym optymalizujemy swoje możliwości do rozwiązania konkretnego zadania. Te emocje wcale nie muszą nam towarzyszyć. W pełnym komforcie nasz mózg wcale nie pracuje na pełnych obrotach! Nasza motywacja zależy od poziomu dopaminy, serotoniny i noradrenaliny – gdy czujemy, że wyzwanie jest trudne, niebanalne, ale osiągalne, nasz mózg pracuje na najwyższych obrotach.
Jak uniknąć pułapki demotywacji?
Nasz mózg ocenia wyzwania – jeśli uzna je za nieosiągalne, włącza mechanizmy obronne: ucieczkę lub unikanie. Stąd bierze się np. wymówka ucznia czy nawet dorosłego kursanta z negatywnymi doświadczeniami z przeszłości, że „nie będzie próbował, bo i tak mu się nie uda”. Dlatego ważne jest by znać swoich uczniów (bez względu na wiek) i wiedzieć, gdzie jest granica, między tym, co jeszcze jest dla nich osiągalne i będzie wzmacniało ich motywację wewnętrzną, poprzez budowanie poczucia własnej wartości, a tym co zmotywuje ich, ale …. do unikania wykonania zadania za wszelką cenę.
Nagroda czy kara? To niestety nie zadziała !
Choć może się wydawać, że nagroda jest przeciwieństwem kary, w rzeczywistości (co nie od dziś wiadomo) obie strategie mają swoje ograniczenia. Kara budzi strach i chęć unikania, zamiast motywować do działania. Uczy ucieczki od konsekwencji. Tak więc „jedynka” w szkole nie ma działania motywującego do polubienia nauki języka, ale do unikania samych przykrych okoliczności, jakie za sobą niesie ocena niedostateczna (obniżona ocena na koniec roku, nerwy rodziców w domu, więc uczeń się czegoś nauczy do szkoły albo wykombinuje jak się nie napracować, ale materiał zaliczyć) albo do unikania sytuacji, kiedy może się ta ocena pojawić (np. wagary, złe samopoczucie). Kluczowe jest poczucie bezpieczeństwa – dopiero wtedy mózg jest gotowy do nauki.
Jak uczy się nastolatek?
Mózg nastolatka różni się od mózgu dziecka i dorosłego – poziom dopaminy zmienia się nawet pięć razy w ciągu dnia, co utrudnia mózgowi planowanie długoterminowe. Dlatego nastolatek,szczególnie 11-17 lat, może mieć trudność z konsekwentnym działaniem na przełomie 2 tygodni, choć jako dziecko potrafił oszczędzać miesiącami na wymarzony rower. Właśnie dlatego w nauce języków u nastolatków kluczowe są krótkoterminowe cele, regularne pozytywne wzmocnienia i atrakcyjność materiałów. Jest to wręcz niezbędne, jeśli Twój nastolatek ma zdiagnozowane ADHD.
Jeśli chcesz wiedzieć, dlaczego nastolatki uczą się po nocy, a rano ich nie można dobudzić, zajrzyj tutaj
Jak wygląda nauka angielskiego w Perfect Spot?
W naszej szkole językowej czerpiemy z osiągnięć neurobiologii, by lepiej motywować zarówno młodszych, jak i dorosłych kursantów. Stawiamy na wyzwania dostosowane do możliwości uczniów, bo to właśnie umiarkowany, ale regularny wysiłek, także w pracy własnej poza zajęciami, rozwija wymarzone kompetencje. Skuteczna nauka to także odpowiednie warunki, w których mózg czuje się bezpiecznie i chce się rozwijać. Zapraszamy na zajęcia, które angażują, motywują i pozwalają uczyć się w zgodzie z naturalnymi mechanizmami działania naszego umysłu!
W powyższym wpisie podzieliłam się z Wami wiedzą, którą uzyskałam, biorąc udział w webinarze zorganizowanym przez Filomata Strefa Rozwoju: “Żeby mi się tak chciało, jak mi się nie chce… Neurobiologia motywacji.”, którego gościem był dr Marek Kaczmarzyk, autorytet w dziedzinie neurobiologii. Sama od wielu lat interesuję się zagadnieniami neurobiologii, rozwijam się w tym zakresie i korzystam z jej osiągnięć w swojej metodyce, prowadząc zajęcia w kameralnej szkole angielskiego Perfect Spot.